بهار و تابستان 1404
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
چکیده: (19 مشاهده)
دیدگاه عرفا در زمینه حکم‌ناپذیری ذات الهی به دو صورت تفسیر شده است: برخی «ذات بما هی ذات» را برتر از هر حکم و توصیفی دانسته و همه توصیف‌های ذات را ناظر به «ذات به حسب تعینات» دانسته‌اند، و برخی مدعی شده‌اند که «ذات به لحاظ مقام اطلاق» فقط احکام مقیدات را نمی‌پذیرد و توصیف آن با احکامی اطلاقی که مضمون آنها هیچ‌گونه تقیید و محدودیت و نقص و تنزلی برای مقام اطلاق به شمار نمی‌رود، صحیح است. به عبارت دقیق‌تر، خود اطلاق مقسمی احکامی دارد که به هیچ یک از تعینات و مقیدات، اعم از لابشرط قسمی، به شرط لا و به شرط شیء، مربوط نمی‌شوند. طبعا این احکام، احکام مطلق بما هو مطلق‌اند نه احکام مطلق بما هو متعین. در نوشتار حاضر، با روش تحلیلی ـ توصیفی، شواهد تفسیر دوم را ارزیابی کرده و نشان داده‌ایم که این تفسیر نه مطابق سخن عارفان است و نه فی‌نفسه صحیح است.
شماره‌ی مقاله: 7
فهرست منابع
1. - قرآن کریم
2. - ابن‌بابویه (شیخ صدوق)، محمدبن‌علی، ۱۳۹۸ق، التوحید، تحقیق هاشم حسینی، قم: جامعۀ مدرسین.
3. - برقی، احمدبن‌محمد‌بن‌خالد، ۱۳۷۱ق، المحاسن، تحقیق از جلال‌الدین محدث، چ۲، قم: دار الکتب الإسلامیه.
4. - ترکه، صائن‌الدین علی، ۱۳۶۰، تمهید القواعد، مقدمه و تصحیح از سیدجلال‌الدین آشتیانی، تهران: وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
5. - ترکه، صائن‌الدین علی، 1386، التمهید فی شرح قواعد التوحید، ترجمه و شرح محمد حسین ناییجی، قم: کتاب‌سرای اشراق.
6. - حافظ شیرازی، شمس‌الدین‌محمد، ۱۳۸۵، دیوان حافظ، به اهتمام محمد قزوینی و قاسم غنی، چ4، تهران: زوار.
7. - حلاج، حسین‌بن‌منصور، ۲۰۰۲م، دیوان الحلاج، حواشی و تعلیقات از محمد باسل عیون السود، چ۲، بیروت: دار الکتب العلمیه.
8. - سعیدی، احمد، ۱۴۰۲، «بررسی اشکالات حکم‌ناپذیری ذاتِ عاری از تعینات»، حکمت اسرا، ش43 (دوره 15، ش3)، ص83-112.
9. - شبستری، محمود، ۱۳۸۲، گلشن راز، تحقیق از محمد حماصیان، کرمان: خدمات فرهنگی کرمان.
10. - شریف الرضی، محمدبن‌حسین (1414ق)، نهج البلاغه، تحقیق صبحی صالح، قم: هجرت.
11. - فناری، شمس‌الدین محمدحمزه، ۱۳۷۴، مصباح الأنس بین المعقول و المشهود، مقدمه و تصحیح از محمد خواجوی، تهران: مولی.
12. - قونوی، صدرالدین، ۱۳۷۴، مفتاح الغیب، چاپ شده در: فناری، شمس‌الدین محمدحمزه، ۱۳۷۴، مصباح الأنس بین المعقول و المشهود، مقدمه و تصحیح از محمد خواجوی، تهران: مولی.
13. - قونوی، صدرالدین، ۱۳۷۲، شرح الأربعین حدیثا، قم: بیدار.
14. - قونوی، صدرالدین، ۱۳۷۵، النفحات الإلهیه، تهران: مولی.
15. - قونوی، صدرالدین، ۱۳۸۱، إعجاز البیان فی تفسیر أم القرآن، مقدمه و تصحیح از سیدجلال‌الدین آشتیانی، قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
16. - قونوی، صدرالدین، ۱۴۱۶ق، المراسلات بین صدر الدین القونوی و نصر الدین طوسی (الرساله الهادیه)، تحقیق از گوردون شوبرت، بیروت: دار النشر فرانتس شتاینرشتوتگارت.
17. - قونوی، صدرالدین، ۱۳۷۱، النصوص، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
18. - کلینی، محمدبن‌یعقوب‌بن‌اسحاق، 1429ق، کافی، تحقیق دارالحدیث، قم: دار الحدیث.
19. - خمینی، سیدروح‌الله، ۱۳۸۵، تقریرات فلسفه، تقریر سیدعبدالغنی اردبیلی، چ2، تهران: مؤسسۀ تنظیم و نشر آثار امام خمینی (ره).
20. - یزدان‌پناه، سیدیدالله، ۱۳۸۹، مبانی و اصول عرفان نظری، نگارش عطاء انزلی، قم: مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره).
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
