بهار و تابستان 1404                   برگشت به فهرست مقالات | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


گروه ادیان و عرفان، واحد تاکستان، دانشگاه آزاد اسلامی، تاکستان، ایران.
چکیده:   (12 مشاهده)
حافظ در ابیات تقدیرگرایانه از یک سو مخاطب خود را به صبر و تسلیم در برابر تقدیر فرا می­خواند، اما از سوی دیگر در همین گونه ابیات لحنی منتقدانه به خود می­گیرد و در برابر اتوریته­ های اجتماعی و سیاسی عصر خود اعتراض­های حماسی می­  کند. پژوهش حاضر با بهره ­گیری از روش تحلیل گفتمان در صدد تبیین این دو رویکرد ناسازنما در پارادایم فکری حافظ است. بررسی­ها نشان داد که حافظ در پس صورت متن، و فراتر از عبارات ظاهری شعرش که از صبر و تسلیم در برابر تقدیر سخن می­گوید، در صدد برساختن گفتمانی انتقادی از طریق بهره­برداری از زبان عارفانه و رندانه، برای ایجاد تغییر در ساختارهای کلان اجتماعی و مبارزه با نهادهای قدرت و ایدئولوژی­های­ وابسته به آنهاست. وی در روکشی از فاتالیزم، هدفی فراتر از اشاعه تقدیرگرایی را در شعر خود دنبال می­کند و می­کوشد با بازتولید معنایی جدید از صبر و تسلیم و مضامین تقدیرگرایانه، هژمونی گفتمان­های شریعت­مدار را در عصر خود در هم شکند.
 
شماره‌ی مقاله: 8
واژه‌های کلیدی: صبر، اعتراض، حافظ، تحلیل گفتمان، عرفان
     
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عرفان
دریافت: 1403/5/18 | پذیرش: 1403/8/30

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.