بهار و تابستان 1404
برگشت به فهرست مقالات |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشگاه ادیان و مذاهب
چکیده: (113 مشاهده)
مسئله اصلی این مقاله بررسی استدلال صدرالدین قونوی در دفاع از اعتبار شهود عرفانی است. ابتدا صورت‌بندی استدلال او طرح می‌شود که به‌طور مختصر این است:الف. [علی الادعا] دو راه برای کسب معرفت صحیح وجود دارد، عقل و شهود؛ ب.عقل ما را به معرفت صحیح نمی‌رساند؛ در نتیجه: تنها راه معرفت صحیح شهود است. قونوی برای اثبات مقدمه دوم استدلالش دلایلی را طرح می کند که به نظر ما عمده دلیل او بر ایدهٔ «اختلاف معرفتی میان اهل نظر» مبتنی است. او بر اساس این ایده نوعی نسبی گرایی یا ندانم‌گرایی را دربارهٔ معرفت عقلی قایل می‌شود. مقاله در بررسی ادعای قونوی هم استدلال او در نقد معرفت عقلی را رد می‌کند و هم کلیت استدلال او در دفاع از شهود عرفانی را. عمده نقد به اولی خودشکن بودن آن است و در نقد دومی بر این تأکید می‌کند که نقص در معرفت عقلی اثبات کنندهٔ اعتبار معرفت شهودی نمی‌تواند باشد، بلکه اثبات اعتبار آن نیاز به دلیل مستقیم ایجابی دارد. البته شاید بتوان ملهم از مباحث قونوی یک استدلال جدلیِ تاحدی ملایم در چارچوب عقلانیت معرفت‌شناختی در دفاع از شهود عرفانی به دست داد.
شماره‌ی مقاله: 12
فهرست منابع
1. ابن‌ترکه، صائن الدین علی، (1360)، تمهید القواعد، تصحیح سیدجلال الدین آشتیانی، تهران، انتشارات وزارت فرهنگ و آموزش عالی.
2. ابن‌سینا، حسین، (1375)، الاشارات و التنبیهات، قم، نشر البلاغه.
3. ابن‌سینا، حسین، (1404الف)، التعلیقات، تصحیح عبدالحمن بدوی، قم، مرکز النشر التابع لمکتب الاعلام الاسلامی.
4. ابن‌سینا، حسین، (1404ب)، الشفاء (المنطق)، 4 ج، قم، مکتبه آیت الله مرعشی نجفی.
5. ابن‌عربی، محی‌الدین، (1994)، الفتوحات المکیه (عثمان یحیی)، 4 ج، بیروت، دار احیاء التراث‌العربی.
6. استیس، والتر ترنس، (1358)، عرفان و فلسفه، ترجمه بهاءالدین خرمشاهی، تهران، انتشارات سروش.
7. بخاری، محمد بن اسماعیل، (1401)، صحیح البخاری، بیروت، دارالفکر للطباعه و النشر و التوزیع.
8. التوحیدی، ابوحیان، (1929)، المقابسات، تحقیق حسن السندوبی، مصر، المکتبه البحاریه.
9. جوادی آملی، عبدالله، (1394)، ایقاظ النائمین، 3ج، قم، نشر اسراء.
10. جوادی آملی، عبدالله، (1389)، «تبیین برخی از اصول معتبر عرفان نظری»، حکمت اسرا، شماره 4، تابستان 1389، صص: 7-28.
11. جوادی آملی، عبدالله، (1387)، عین نضاخ، 3 ج، قم، نشر اسراء.
12. حسن زاده آملی، حسن،(1373)، انه الحق، قم، انتشارات قیام.
13. دیویس، کارولین، (1391)، ارزش معرفت‌شناختی تجربه دینی، ترجمه علی شیروانی و حسینعلی شیدان‌شید، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
14. صدرالمتالهین شیرازی، محمد، (1981)، الحکمه المتعالیه فی الاسفار الاربعه، 9ج، بیروت، دار احیاء التراث العربی.
15. الطوسی، نصیرالدین، (1370)، «اجوبه مسائل الاسترآبادی لنصیر الدین الطوسی»، در منطق و مباحث الفاظ، تصحیح مهدی محقق و توشیهیکو ایزوتسو، تهران، انتشارات دانشگاه تهران.
16. عین القضات همدانی، (1962)، شکوی الغریب عن الاوطان الی علماء البلدان (زبده الحقایق)، محقق عفیف عسیران، پاریس، داربیلیون.
17. الغزالی، ابوحامد، (1416)، مجموعه رسائل الامام الغزالی، بیروت، دارالفکر.
18. غفوریان، محمدرضا، (1395)، «بررسی دیدگاه ابن فناری در باب ادله نظری»، پژوهشنامه عرفان، پاییز و زمستان 1395، شماره 15، صص 125-140.
19. الفارابی، ابونصر، (1405)، الجمع بین رأی الحکیمین، تهران، انتشارات الزهراء.
20. الفارابی، ابونصر، (1996)، احصاء العلوم، شرح علی بولحم، بیروت، مکتبه الهلال.
21. فتحیه، عباس، (1391)، «تاملی در نگاره‌های برهان ستیزانه قونوی»، معارف عقلی، شماره 25، زمستان 1391، صص 83-106.
22. فناری، شمس الدین محمد، (1374)، مصباح الأنس بین المعقول و المشهود، تصحیح محمد خواجوی، تهران، انتشارات مولی.
23. فخر رازی، محمد بن عمر، شرح الاشارات و التنبیهات، تصحیح نجف زاده، ناشر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی، تهران، 1384.
24. القونوی، صدرالدین محمد بن اسحق، (1381)، إعجاز البیان فی تفسیر أم القرآن، قم، انتشارات دفتر تبلیغات اسلامی.
25. القونوی، صدرالدین محمد بن اسحق، (1416)، المراسلات بین صدر الدین القونوی و نصر الدین طوسی، بیروت.
26. القونوی، صدر الدین، (1374)، مفتاح الغیب (مصباح الأنس)، تصحیح محمد خواجوی، تهران، انتشارات مولی.
27. کاپلستون، فردریک چارلز، تاریخ فلسفه - جلد 1: یونان و روم، ترجمه سیدجلال الدین مجتبوی، نشر علمی و فرهنگی، تهران، 1393.
28. کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، (1407)، اصول کافی، 4ج، محقق و مصحح علی اکبر غفاری و محمد آخوندی، تهران، دارالکتب الاسلامیه.
29. یثربی، سیدیحیی، (1379)، «معرفت شناسی عرفا»، مجله ذهن، شماره 3، زمستان 1379، صص 108-114.
30. یزدان‌پناه، یدالله، (1392)، مبانی و اصول عرفان نظری، انتشارات موسسه آوزشی و پژوهشی امام خمینی، قم، 1392.
31. یوسف ثانی، سیدمحمد، «عقل نظری در ترازوی عرفان: بررسی دیدگاه قونوی»، پژوهشنامه عرفان، بهار و تابستان ۱۳۸۹، شماره دو، صص ۱۲۵-۱۴۶.
32. یوسف ثانی، سیدمحمد، «نگاه عرفانی به اختلاف عقاید و ادیان، بررسی دیدگاه قونوی»، جاویدان خرد، پاییز 1389، شماره 8.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |