seif A, Esfandiari M. Analysis of self-knowledge, its importance and ambiguities in Attar's Poems (with emphasis on the connection between self-knowledge and theology). PJE 2022; 14 (27) :71-97
URL:
http://erfanmag.ir/article-1-1265-fa.html
سیف عبدالرضا، اسفندیاری مهسا. واکاوی مبحث خودشناسی، اهمیت و ابهام های آن در مثنوی های عطار (با تأکید بر تحلیل حدیث «من عرف نفسه فقد عرف ربه»). پژوهشنامه عرفان. 1401; 14 (27) :71-97
URL: http://erfanmag.ir/article-1-1265-fa.html
دانشگاه تهران
چکیده: (414 مشاهده)
معرفت نفس یا خودشناسی که در روانشناسی فردیت و فردانیت نامیده میشود، یکی از مباحث حایز اهمیت در عرفان، دین، فلسفه، روانشناسی و علوم تربیتی محسوب میگردد. در باور عطار، از خود بیگانگی از مهمترین عوامل تهدیدکنندۀ هویت حقیقی انسان است که موجب آسیبهای اعتقادی، رفتاری و اخلاقی؛ مانع از تکامل انسان، مانع از شناخت جهان، منجر به گمراهی، بیهدفی و بیمعنایی زندگی و مهمتر از همه مانع از شناخت حق میشود. عطار اعتقادی به شناخت خویش در آینۀ دیگران یا سیر آفاقی ندارد؛ بلکه معتقد است انسان با سیر انفسی است که میتواند خود را بشناسد و به کمال مطلوب خویش نایل گردد. در این مقاله با استناد به 6 دلیل به تبیین جایگاه منحصر به فردِ خودشناسی و در حقیقت رجحان آن بر هر معرفتی در اندیشۀ عطار میپردازیم. و با توجه به محوری بودن مبحث معرفت نفس در پیوند با خداشناسی به عنوان عمده دلیل اهمیت و ارزشمندی خودشناسی در تفکر عرفانی عطار، ضمن تحلیل حدیث«من عرف نفسه فقد عرف ربه»، به صورتی ویژه به تبیین برخی ابهات و دشواریهای مربوط به آن میپردازیم.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
عطارپژوهی دریافت: 1399/11/9 | پذیرش: 1400/3/2 | انتشار: 1401/11/4