دوره 14، شماره 1 - ( پاییز و زمستان ۱۴۰۱ 1401 )                   جلد 14 شماره 1 صفحات 285-261 | برگشت به فهرست نسخه ها

XML English Abstract Print

Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
nasrolahi Y, aaszadeh mobaraki B. (2022). The analysis of power discourse in Attar's Masnavi. JIM. 14(1), 261-285. doi:10.22034.14.27.261
URL: http://erfanmag.ir/article-1-1259-fa.html
نصراللهی یدالله، عباس زاده مبارکی بهزاد. تحلیلِ گفتمانِ قدرت در مثنوی های عطار پژوهشنامه عرفان 1401; 14 (1) :285-261 10.22034.14.27.261

URL: http://erfanmag.ir/article-1-1259-fa.html

تحلیلِ گفتمانِ قدرت در مثنوی های عطار
یدالله نصراللهی*، بهزاد عباس زاده مبارکی
گروه زبان و ادبیات فارسی
چکیده:   (1568 مشاهده)
تحلیل گفتمان از نظریه های مهم ادبی در تحلیل متون است. نظریه ای که با واکاوی معانیِ پنهانِ کلام، فرصتی نو را برای نگرش متفاوت به متون ادبی باز کرده است. زبان، قدرت و ایدئولوژی از مؤلفه های مهم رویکرد انتقادی این نظریه است. که لایه های پنهان زبان را در متون شفاهی و کتبی به منظور نشان دادن چگونگی شکل گیری و بازتولید گفتمان های قدرت و سلطه می کاود و روابط پنهان قدرت را آشکار می سازد. در نگاه «فوکو» و «فرکلاف» قدرت در سیاست خلاصه نمی شود و در شئون مختلف جوامع بشری حضور دارد. بر این اساس، شناختِ ساختار قدرت در قله های رفیع متون منظوم عرفانی و بالاخص آثار عطار، می تواند حائز اهمیّت باشد.آشکارترین وجهۀ شعر عرفانی، صورت بندیِ مسلّطِ گفتمانی «خدامحوری» یا «مرکزیت قدرت متافیزیکی و معنوی» است. در این متون، بویژه در آثار عطار، تقابلی روشن میان قدرتِ گفتمانِ معنوی با قدرت ِگفتمانِ حاکمیتی و سیاسی وجود دارد. در اکثر حکایات عرفانی مشارکان (پیر، ولی، عارف ، حکیم و ...) در سه جهت مشخص تلاش می کنند1. تثبیت صورت بندی مسلط گفتمان «خدا محورانه» 2. نقد، تقابل و مبارزه، با بازتولید سلطه در  قدرت سیاسی – حاکمیتی (شاهان و امیران) 3. مشروعیت زدایی و غیریت سازی از سایر مراکز قدرت. مثل قدرت زاهد و عابد و حاکم و محتسب و قاضی
واژه‌های کلیدی: تحلیل گفتمان انتقادی، قدرت، مثنوی های عطار، ایدئولوژی، فوکو، فرکلاف.
متن کامل [PDF 532 kb]   (419 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: عطارپژوهی
دریافت: 1399/10/20 | پذیرش: 1400/3/4 | انتشار: 1401/11/4
ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA
ارسال پیام به نویسنده مسئول

بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.