دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین
چکیده: (156 مشاهده)
صوفیه بنا بر گرایشهای عقیدتی خود، با دانشهایی که هر گونه شائبۀ ضدیت با دین در آنها دیده میشد برخوردی محتاطانه داشتند. نجوم که در زمرۀ علوم غیرالهی قرار میگرفت، از مهمترین این دانشها بود. بررسی امّهات متون نثر عرفانی تا پایان قرن نهم به روش توصیفی-تحلیلی، با هدف بازشناسی مهمترین رویکردهای متصوفه به تنجیم و هیئت، نشان میدهد که متصوفه چهار رویکرد عمده شامل سکوت، رد، پذیرش کامل و پذیرش نسبی به هیئت و تنجیم داشتهاند که تابعی از عقاید، هستیشناسی و نیز احتیاطهای ایشان بوده است. در رویکرد سکوت نمیتوان باور نویسنده دربارۀ نجوم را دانست؛ رویکرد رد ناشی از مخالفت کلی با علوم غیرالهی، و رویکرد پذیرش کامل موافقت با هر دو بخش هیئت و تنجیم بوده است. رویکرد پذیرش نسبی را میتوان به چهار حالت قبول نجوم به عنوان علم ضروری، قبول نجوم به عنوان راه خداشناسی، مخالفت با تنجیم، و تفسیر علمی پدیدههای نجومی تقسیمبندی کرد. در بیشتر این موارد صوفیه مریدانشان را از نجوم خصوصاَ بخش تنجیم برحذر داشتهاند، چون آن را مایۀ کبر و غرور، ظن و گمراهی و حتی شرک میدانستند.
شمارهی مقاله: 17
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تصوف و عرفان دریافت: 1402/3/1 | پذیرش: 1402/6/7