سینما به دلیل ظرفیت و امکاناتش، مفاهیم و مسائل مختلف انسانی را به تصویر کشیده است. یکی از مفاهیمی که به کمک سینما بازتاب داشته، تجربه‌های عرفانی است. تجربه عرفانی تجربه‌ای انسانی است و مفاهیمی همچون جاودانگی، اشراق، درون‌گرایی، معنویت و بی‌کرانگی را در بر می‌گیرد و در تمام ادیان و تمدن‌های بشری به گونه‌های مختلف وجود داشته و پژوهشگران متعددی آن را مورد مطالعه قرار داده‌اند. تجربه عرفانی مورد پژوهش در این مقاله، تجربه عرفانی هندوبودایی و شرق دور است. نمونه‌های درخشانی از تصویرسازی تجربه‌های عرفانی بر روی پرده سینما هستند، امّا دو فیلم سینمایی بودای کوچک و فیلم مستند باراکا به واسطه رویکرد مستقیم شان به تجربه عرفانی و همچنین به خاطر رویکرد سینمای دهه 90 به تکنولوژی در امر ساخت فیلم مستند انتخاب شده‌اند. در واقع این دو فیلم به دلیل ساختار و میزانسن روایی‌شان امکان بازنمایی تجربه عرفانی را ایجاد کرده‌اند برای تحلیل فیلم‌ها و همچنین بررسی تجربه عرفانی در سینما، از نظریه‌های بنیادی در حوزه تجربه عرفانی، سینما و امر معنوی بهره گرفته شده است. در پژوهش حاضر که به روش توصیفی- تحلیلی  انجام شده، گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و مشاهده فیلم بوده است. در ابتدا تجربه عرفانی تشریح شده و سپس تجربه عرفانی بودیسم و تائوئیسم مورد مطالعه قرار گرفته و سرانجام دو فیلم‌ مذکور از نظر تجربه عرفانی بررسی و تحلیل شده‌اند.  
 

واژه‌های کلیدی: عرفان، تجربه عرفانی، تجربه عرفانی شرق دور، سینما

متن کامل [PDF 474 kb]   (125 دریافت)