دو فصلنامه علمی پژوهشنامه عرفان
جمعه 12 خرداد 1402
[Archive]
دوره 14، شماره 27 - ( دوفصلنامه علمی،شماره بیست و هفتم، پاییز و زمستان ۱۴۰۱ 1401 )
جلد 14 شماره 27 صفحات 54-29 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
pooladi M, hemati A. Critique and analysis of animal symbols related to the Soul, in the anecdotes and Sayings of the elders of the sect, based on the Solami Sufi classes of Sufi Sufism. PJE 2022; 14 (27) :29-54
URL: http://erfanmag.ir/article-1-1223-fa.html
URL: http://erfanmag.ir/article-1-1223-fa.html
پولادی منیژه، همتی امیرحسین. تحلیلِ نمادهایِ حیوانیِ مرتبط با نَفْس، در حکایات و اقوال مشایخ اهل طریقت، بر مبنای طبقات‌الصوفیۀ سُلمی. پژوهشنامه عرفان. 1401; 14 (27) :29-54
دانشگاه آزاد شهرکرد
چکیده: (641 مشاهده)
به کارگرفتن نماد برای انتقالِ مفاهیمِ رمزی و همچنین به‌منظورِ تبیینِ نمادینِ رویدادها و موضوعاتی که فراتر از درک عادی بشر هستند، در میانِ اهل عرفان از دیرباز امری رایج بوده است. مشایخ اهل طریقت همواره در اقوال و آثارِ خویش سعی کردهاند با بهره‌گیری از رمزواره‌ها، از حقایق لایتناهی و از آن‌چه در محدودۀ فهمِ مادی‌اندیش جای نمی‌گیرد، پرده بردارند. یکی از جنبه‌های بسیار پیچیدۀ وجود آدمی که در آموزه‌های معرفتی اهل عرفان به‌صورتی گسترده به آن توجه نشان داده شده است، نفس و انواع آن است. استفادۀ اهل عرفان از حیوانات و نماد قرار دادنِ آن‌ها برای تشریح خصوصیات نفس، از جمله موضوعاتی است که در کلام و آثارِ مشایخ جلب توجه می‌کند. این پژوهش با استفاده از شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی، تجلّی نفس از طریق نمادهای حیوانی را بررسی کرده، در پیِ پاسخ به این پرسش بوده است که مستعمل‌ترین نمادهای حیوانی نفس کدام هستند و دلیل قرار گرفتن این حیوانات به عنوان نماد نفس چیست. برای دست‌یابی به این منظور ابتدا پُرکاربردترین نمادهایِ حیوانیِ مرتبط با نَفْس در حکایات و اقوال عرفای طبقات پنج‌گانه (بر مبنای طبقات الصوفیۀ سُلمی) تعیین گردیده، آن‌گاه با استفاده از پیشینۀ فرهنگیِ هر یک، نقشهای رمزی آن‌ها بیان شده است. همچنین با تکیه بر مستنداتِ ارائه شده، دلیلِ انتخابِ حیواناتِ مذکور به‌عنوان نماد نفس تبیین گردیده است. از دیگر رویکردهای جستارِ حاضر، نقد و تحلیلِ نمادهای مکشوفه بوده است. تبیینِ پیام اصلی اهل عرفان در زمینۀ ارشادِ مریدان از طریق رمزگشایی از نمادهای حیوانی، از دیگر اهداف این تحقیق است. نتایج حاصل از این پژوهش مؤید این موضوع هستند که حیواناتی نظیرِ اسب، شیر، سگ، مار و همچنین ماهی از جمله حیواناتی هستند که رمزوارۀ آن‌ها بیشترین بسامد را در میان اقوال عرفا در هنگامِ نمادپردازی از نفس به خود اختصاص داده است. معمولاً در پیرامونِ این کانونِ اصلی، از نمادوارۀ حیواناتی دیگر هم‌چون خرگوش و روباه نیز به‌عنوانِ تکمیل کنندۀ مبحث استفاده شده است.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
تصوف و عرفان
دریافت: 1399/7/26 | پذیرش: 1399/11/5 | انتشار: 1401/11/4
دریافت: 1399/7/26 | پذیرش: 1399/11/5 | انتشار: 1401/11/4
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
