TY - JOUR T1 - On orderedness of Beings by god’s love and wrath in Suhrawardi and Mulla Sadra TT - انتظام هستی براساس حبّ و قهر در نزد سهروردی و ملاصدرا JF - erfanmag JO - erfanmag VL - 9 IS - 17 UR - http://erfanmag.ir/article-1-611-fa.html Y1 - 2017 SP - 107 EP - 129 N2 - چکیده: سهروردی و ملاصدرا بر این باورند بدون عناصر قهر و محبّت، انتظام یافتن هستی امکان­ناپذیر است؛ از نظر سهروردی، عشق و محبّت در مجموع هستی سریان داشته و هر موجودی، چه نوری و چه غیر نوری، از آن بهره­مند است و لازمۀ این عشق و محبّت، حصول و وجود نظام أتم و أحسن می­باشد. طبق اصول سهروردی، جهات قهر و محبّت در نزد حق­تعالی ضروری است: قهر ازسوی موجودِ مافوق بر مادون مطرح است و محبّت از ناحیه قاهر سافل بر عالی. ازاین­رو، انتظام نظام جهان بر پایۀ قهر و محبّت است. از دیدگاه ملاصدرا نیز، محبت یا عشق مانند وجود، حقیقتی است که در تمام اشیا و موجودات به سبب وجود آن‌ها ساری است. به نظر وی، اساس جهان آفرینش به محبت و قهر است و همین عشق و محبت است که سببِ ایجاد موجودات و نیز محفوظ ماندن آن‌ها می­شود. و بنابر وحدت شخصی وجود که مختارِ نهایی ملاصدرا است، تمامی کائنات؛ هم آنچه خوب محسوب شده و هم آنچه بد تلقی می­شود؛ جلوه­های مختلف حق تعالی هستند: بعضی جلوه محبتِ او و برخی جلوه قهر او. کلیدواژه‌ها: محبت، قهر، انتظام هستی، سهروردی، ملاصدرا M3 ER -