دو فصلنامه علمی پژوهشنامه عرفان

با­توجه به اینکه در اسلام بر ازدواج تأکید خاص شده، اختلاف‌نظر صوفیان دربارۀ این مسئله قابل تامل است. بحث تجرد و تأهل نزد عارفان مسلمان ازجهات گوناگونی قابل مطالعه است، ازجمله دربارۀ تأثیرپذیری تصوف از رهبانیت مسیحی. در این مقاله سعی شده تا با بررسی مختصر این تأثیرپذیری، با واکاوی آثار بزرگان صوفیه دیدگاه‌های آنان دربارۀ تأثیر ازدواج در طی مراتب سیر و سلوک عرفانی مطرح و بررسی شود. درمیان این بزرگان، برخی تجرد را انتخاب کرده­ و تأهل را مانع دستیابی به تقرب الهی دانسته­اند. درمقابل، دسته­ ای دیگر از صوفیان متأهل بوده و ازدواج را مانع دستیابی آن­ها به مدارج بالای عرفانی ندانسته­ اند. این نظرات دربارۀ آفات و امتیازات تأهل، امتیازات تجرد و توصیه به اختیار تجرد قابل دسته­ بندی است. گفتنی است که عرفا درخصوص هریک از این آرا به احادیث نبوی نیز استناد کرده‌اند تا جمع میان شریعت و سنت عرفانی را نشان دهند.