دو فصلنامه علمی پژوهشنامه عرفان
جمعه 31 فروردین 1403
[Archive]
دوره 9، شماره 18 - ( 7-1397 )
جلد 9 شماره 18 صفحات 273-251 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
یعقوبیان محمد حسن، بصراوی مطهره. آسیب‌شناسی معنویت خردگریز
و تبیین هم‌گرایی عقلانیت و معنویت در عرفان علوی
. پژوهشنامه عرفان. 1397; 9 (18) :251-273
چکیده: (2056 مشاهده)
چکیده: جدال‌های تاریخیِ فلاسفه و عرفا در فرهنگ‌ها، به‌تدریج مسئله‌ای به‌نام ناسازگاری عقل و عشق را در ذهن‌ها به‌یادگار گذاشته است؛ در امتداد همین تفکر که درگذشته توسط صوفیه ترویج می‌شد، گروهی در جریان‌های معرفتی امروزی، از معنویت بدون عقلانیت سخن می‌گویند. برخی گرایشات عرفان‌های نوظهور مانند کریشنا مورتی، اشو و برخی جریانات روشنفکری جدید، در همین راستا قابل ارزیابی هستند. این مقاله بر آن است تا نشان دهد در عرفان امام علی علیه‌السلام این دو ساحت به سازگاری رسیده و دارای هم‌زیستی معرفتی‌اند. چنان‌که پس از تأیید ارزش شناختی عقل و قلب در هندسه معرفتی عرفان علوی، مشخص می‌شود که عقل در استشراق قلب و قلب در استدراک نورانی عقل دخیل و تأثیرگذار است. نقش اول عقل به‌عنوان مقدمه‌ای بر سلوک معنوی و مشاهدات قلبی است که عقلی اعم از عقل کسبی و دفائن فطری می‌باشد و نقش دوم آن، عقل به‌اعتبار تبعیت قلب و استدراک حضوری حقایق نورانی است. و نقش سوم آن به‌عنوان شاخصی در رعایت اقتصاد و اعتدال سلوک و تبیین و تفسیر پسینی مشاهدات عرفانی است. ازاین‌رو جریانات مختلفی که علی‌رغم تنوع ظاهری، به‌نحوی معنویت و عرفان گسسته از عقلانیت و خردگریزی را دنبال می‌کنند در مدار دافعه عرفان علوی قرار می‌گیرند.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
